رشته نوازندگی موسیقی ایرانی - بانک اطلاعات آموزشی زونکن

معرفی رشته نوازندگی موسیقی ایرانی

موسیقی همواره و از جهات مختلف مورد توجه انسان بوده است. در واقع موسیقی با روح انسان عجین شده و ابزاری آرام بخش برای او به حساب می آید، لذا توجه به آن در زندگی بسیار ضروری است. رشته های مختلفی در راستای گسترش و علمی سازی هنر موسیقی در ابعاد مختلف آن در دانشگاه های جهان و ایران ایجاد شده است. رشته نوازندگی ساز ایرانی یکی از این رشته ها است که در دانشگاه های کشور با هدف تربیت متخصصین و نوازندگان موسیقی اصیل و سنتی ایرانی راه اندازی شده است. در رشته نوازندگی موسیقی ایرانی بر مبانی نظری و ردیف نوازی موسیقی ایرانی تاکید می شود. در حوزه نظری دانشجویان هنر این رشته با فلسفه موسیقی، تاریخ موسیقی، فواصل موسیقی، صداها و ... آشنا می شوند. در بخش عملی نیز در ساز مورد علاقه خود (سازهای ایرانی شامل: تار، سه تاری، قانونی، نی، کمانچه، قیچک، بربط (عود)، سنتور، رباب) تخصص و مهارت لازم را کسب می کنند. فارغ التحصیلان کارشناسی این رشته با کسب دانش عمومی و نظری در خصوص موسیقی و بخصوص موسیقی سنتی ایران توانایی آموزش، تدوین، تنظیم و اجرای قطعات را دارند و یا می توانند به مطالعه و تحقیق در این حوزه بپردازند و همچنین در ارکستر های موسیقی ایرانی عضو شوند. در مورد آینده شغلی دانشجویان داوطلب تحصیل در رشته نوازندگی موسیقی ایرانی می توانند به مواردی چون نوازندگی در گروه های موسیقی، سرپرستی در گروه های موسیقی، استخدام به عنوان کارمند در مراکز دولتی و بخش های مرتبط با این رشته، اشتغال به عنوان مربی در مراکز آموزشگاه های موسیقی و به عنوان مربی موسیقی کودک و بزرگسال و مدیریت و تأسیس آموزشگاه آزاد هنری اشاره نمود. رشته نوازندگی ساز ایرانی دارای 105 ساعت آموزش است که شامل 42 ساعت دروس عمومی، 49 ساعت شایستگی های فنی، 2 ساعت شایستگی های پایه، 3 ساعت شایستگی های کارگاهی و 9 ساعت شایستگی های غیر فنی می باشد.

استاندارد مهارت و درس این رشته شامل «فیزیک متشکل از 2 واحد نظری»، «نوازندگی ساز پیانو (عمومی) متشکل از 2 واحد نظری و 5 واحد عملی»، «سرایش و تربیت شنوایی متشکل از 2 واحد نظری و 5 واحد عملی»، «نوازندگی ساز ایرانی متشکل از 6 واحد نظری و 8 واحد عملی»، «هماهنگی عمومی موسیقی متشکل از یک واحد نظری و 2 واحد عملی»، «آواز گروهی متشکل از یک واحد نظری و 3 واحد عملی»، «هم نوازی ساز ایرانی متشکل از 2 واحد نظری و 3 واحد عملی» و «کارورزی متشکل از 4 واحد عملی» است.

دروس رشته کارشناسی نوازندگی موسیقی ایرانی

رشته کارشناسی نوازندگی ساز ایرانی در مجموع دارای 135 واحد درسی می باشد. 20 واحد دروس عمومی، 26 واحد دروس پایه، 23 واحد دروس اصلی و 66 واحد دروس اختصاصی شرح کامل جزئیات واحد های درسی رشته کارشناسی نوازندگی موسیقی ایرانی می باشد که در جدول زیر شرح کامل دروس با تعداد واحد هر درس گزارش شده است:

دروس عمومی رشته نوازندگی موسیقی ایرانی
معارف اسلامي (1)	2	معارف اسلامي (2)	2	اخلاق و تربيت اسلامي	2
فارسی (1)	1/5	فارسي (2)	1/5	زبان (1)	1
انقلاب اسلامي و ريشه‌هاي آن	2	تربيت بدني (1)	1	تربيت بدني (2)	1
تاريخ اسلامي	2	زبان (2)	1	زبان (3)	1
متون اسلامی	2
دروس پایه رشته نوازندگی موسیقی ایرانی
تحلیل مبانی نظری موسیقی	2	هارمونی (1)	2	سرایش (1)	2
هارمونی (2)	2	سرایش (2)	2	مبانی صداشناسی	2
سرایش (3)	2	پیانوی عمومی (1)	2	سرایش (4)	2
پیانوی عمومی (2)	2	تربیت شنوایی (1)	2	پیانوی عمومی (3)	2
تربیت شنوایی (2)	2
دروس اصلی رشته نوازندگی ساز ایرانی
موسیقی نظری ایران	2	آشنایی با تصانیف قدیمی ایران	2	فرم و آفرینش در موسیقی ایران	2
تاریخ موسیقی جهان (2)	2	آشنایی با تمبک (1)	2	آشنایی با تمبک (2)	2
تاریخ موسیقی جهان (1)	2	پیوند شعر و موسیقی آوازی	2	شناسایی ساز های ایرانی	2
تاریخ موسیقی ایران	2	سازشناسی موسیقی جهانی (1)	2	سازشناسی موسیقی جهانی (2)	2
دروس تخصصی رشته نوازندگی ساز ایرانی
ساز ایرانی (1)	4	ساز ایرانی (2)	4	ساز ایرانی (3)	4
ساز ایرانی (4)	4	ساز ایرانی (5)	4	ساز ایرانی (6)	4
ساز ایرانی (7)	4	ساز ایرانی (8)	4	گروه نوازی (1)	2
گروه نوازی (2)	2	گروه نوازی (3)	2	آواز جمعی (1)	2
آواز جمعی (2)	2	دشیفراژ (1)	2	دشیفراژ (2)	2
ارکستر ایرانی (1)	2	ارکستر ایرانی (2)	2	ارکستر ایرانی (3)	2
ارکستر ایرانی (4)	2	اجرای صحنه ای آواز جمعی	2	اجرای صحنه ای ساز ایرانی (1)	2
اجرای صحنه ای ساز ایرانی (2)	2	اجرای پایانی (پروژه نهایی)	6

دوره کارشناسی ارشد آهنگسازی

فارغ التحصیلان رشته کارشناسی ارشد نوازندگی موسیقی ایرانی علاوه بر حضور در بازار کار خصوصی می توانند در فعالیت های حرفه ای آموزشی و مشاوره ای بخش های دولتی نیز شرکت کنند. دستیابی به توانایی های برتر در نوازندگی به صورت جمعی و یا تک نوازی با ارکستر، شناخت کامل ردیف های موسیقی ایران به منظور آگاهی به ویژگی های موسیقی سنتی ایران، آشنایی با نت نگاری ویژگی های موسیقی محلی و سنتی ایران، آفرینش در زمینه موسیقی ملی ایران با تلاش برای دستیابی به نوآوری های هنری از مباحث مورد بحث در رشته کارشناسی ارشد نوازندگی موسیقی ایرانی می باشد.

رشته آهنگسازی در دوره کارشناسی ارشد نیز قابل ادامه تحصیل می باشد. این رشته در دوره کارشناسی ارشد دارای 32 واحد درسی می باشد که 20 واحد درس الزامی، 6 واحد درس انتخابی و 6 واحد پایان نامه است. لیست دروس الزامی و اختیاری در دوره ارشد آهنگسازی به شرح زیر می باشد:

دروس الزامی رشته نوازندگی ساز ایرانی در کارشناسی ارشد
ساز تخصصی ایرانی	4	ارکستر ایرانی	4	نت نگاری	4
تجزیه و تحلیل و مقایسه ردیف های موسیقی ایرانی	4	آفرینش در موسیقی ایرانی	3	پایان نامه	6
دروس اختیاری رشته نوازندگی ساز ایرانی در کارشناسی ارشد
روش تحقیق	2	تجزیه و تحلیل موسیقی محلی ایران	2	تحلیل ساختار تصانیف ایران	2
بررسی موسیقی ضربی ایران	2	حکمت هنر اسلامی	2	ریشه های عرفان اسلامی	2

دانشگاه های ارائه دهنده رشته نوازندگی موسیقی ایرانی

در دوره کارشناسی رشته آهنگسازی، دانشگاه هنر تهران، دانشگاه تهران، دانشگاه گیلان و دانشگاه کردستان پذیرای دانشجویان شرکت کننده در کنکور سراسری 96 بود. در دوره کارشناسی ارشد رشته آهنگسازی در سال 97، دانشگاه تهران و دانشگاه هنر تهران از دانشجویان موفق در آزمون سراسری پذیرایی کردند.

ظرفیت رشته نوازندگی موسیقی در دوره کارشناسی

طبق دفترچه انتخاب رشته کنکور هنر، مجموع ظرفیت رشته نوازندگی موسیقی ایرانی در انتخاب رشته دانشگاه های سراسری در سال گذشته (سال تحصیلی 95 - 96)، 280 نفر بوده است. در دوره روزانه ظرفیت پذیرش 95 نفر، در دوره نوبت دوم (شبانه) 5 نفر و در غیرانتفاعی ظرفیت پذیرش رشته آهنگسازی 180 نفر بوده است. در جدول زیر ظرفیت رشته نوازندگی ساز ایرانی در کنکور سراسری به تفکیک هر دوره مشخص شده است:

روزانه	شبانه	مازاد	پردیس	پیام نور	غیر انتفاعی
95	5	0	0	0	180

نمره قبولی مورد نیاز برای رشته کارشناسی آهنگسازی

طبق گزارش سازمان سنجش، در سال 96، حداقل درصد مورد نیاز داوطلبین رشته آهنگسازی در دانشگاه های دولتی به شرح زیر می باشد:

میانگین دروس عمومی: 30 درصد

میانگین دروس اختصاصی: 20 درصد

گردآورنده: سپیدخت حکیمی

مجله زونکن